Son günlerde özellikle Karadeniz’de artan kahverengi kokarcalara karşı alarm durumuna geçildi. İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Kadir Ulusoy, Tarım ve Orman Bakanlığı’na uyarılarda bulunarak acil önlem alma çağrısı yaptı.
“MARKETLERİ İSTİLA EDER”
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Ulusoy, geçen yıllarda yeterli önlem alınmaması nedeniyle kokarcanın bu yıl daha büyük bir bela hale geldiğini belirterek “Artık bu hayvan kışın bir kapalı yere girecek. Ahıra, arabamıza, kamyonumuza, evimize. Zaten şu anda baş belası olduğu ülkelerde sadece tarım zararlısı olarak tanınmaz kahverengi kokarca. Aynı zamanda kentsel zararlı olarak tanınır. Yani evleri istila eder, iş yerlerini istila eder, marketleri istila eder, insanın yaşam alanını istila eder” dedi.
“ARTIK TÜM KARADENİZ BÖLGESİNİ İSTİLA ETMİŞ DURUMDA”
İYİ Partili Ulusoy şöyle konuştu:
“Geçen sene hemen hemen gene bu zamanlarda kahverengi kokarcayla ilgili sizinle bir röportaj yapmıştık. Röportajı bitirirken de demiştik ki: ‘Kışa giriyoruz, bununla mücadele kışın yapılır’. Birtakım mücadele önerilerimiz olmuştu. Onu az sonra tekrar paylaşacağım. Eğer tedbir alınmazsa, haziran döneminde bunu tekrar görmeye başlayacağız. Başta tabii mayısta zarar vermeye başlıyor ama daha çok haziranda yoğunlaşıyor. Hazirandan eylül ayına kadar tüm ürünlere zarar verecek. Bunun tedbiri alınmazsa demiştik. Maalesef tedbir alınmadı. Geçen seneki kokarca belası neredeyse beşle çarpılarak artık Türkiye’nin çok daha büyük bir tehdidi. Geçen sene bu bölgeyi gösteriyorduk değil mi? Genelde fındık bölgesini. Artık tüm Batı Karadeniz’i, Marmara’yı, bu bölgedeki her yeri gösterebiliriz. Daha sonra inecek bu kokarca sıcak bölgelere doğru. Gerçi Adana gibi yerlerde 35 dereceyi geçen sıcaklıklarda çok aktif olamıyor. Yani çok soğuğu da sevmez, çok sıcağı da. Ama orada da akşamlar aktif oluyor. Yani gündüz belki sıcaklıklar 35 derecenin üstünde ama narenciye bölgesinde de akşamları aktif olan bir böcek.
“ÇOK HIZLI ÜRÜYOR VE YOL ALIYOR”
Bu bela bir böcek. Tek bizim değil, dünyanın belası. Ama dünya çeşitli yöntemlerle bundan kurtulmayı başarmış. İşte ilk geldiği yer Pasifik ülkeleri. Çin, Kore. O civarlardan gelen bir zararlı. Bizim yeşil kokarcaya göre şöyle daha büyük zarar verme potansiyeli var bu kahverengi kokarcanın, çok hızlı ürüyor. Yani bir ergin 300’e yakın yumurta bırakıyor. 100-100, 3 ayrı dönemde. Çok hızlı erginleşiyor. 45 günde erginleşiyor. Çok hızlı yol alıyor. Yani kendi uçuş imkanlarıyla günde 5 kilometreye yakın yol alıyor. Araçlarla taşınıyor. Bu bakımdan çok hızlı yol alıyor bu böcek.
“DOĞRUDAN MEYVEYE ZARAR VERİYOR”
Bir büyük zarar potansiyeli de meyve zararlısı. Yani fındıkta da mısırda da elmada da kayısıda da şeftali de. Hatta tarla tarımında domateste, biberde, salatalıkta. Yaprak zararlısı veyahut da odun zararlısı değil. Direkt meyveye zarar veriyor. Meyveye hedef alıyor. İşte emici bir yapısı var. Daha küçükken zarar vereceği meyveye giriyor. Onun şeklini bozuyor. Enzim sakladığı için tadını bozuyor. Piyasa değerini düşürüyor. Tahminlere göre yüzde 15 ile 20 arasında bizim ürünlerimize zarar vermeye başladı. Her üründen bahsediyoruz. Geçen sene daha çok fındık yoğundu.
“BU İŞ SADECE BÖLGEDEKİ ÇİFTÇİLERE, ÜRETİCİLERE BIRAKILAMAZ”
Hatırlatırım. Geçen sene sadece fındıkta değil. Bundan sonra başka ürünlere de zarar verecek demiştim. Göreceğiz diye. Maalesef tüm Türkiye görmüş oldu. Pek çok sosyal medyada video dolaşıyor değil mi? Arabalarda, evlerde, ahırlarda böyle kümeler halinde, yığınlar halinde kokarca görüyoruz. Havalar soğuyunca bunlar kapalı bir yere girme ihtiyacı duyuyorlar. İşte mücadele dönemi bu dönem. Tarım Bakanlığı’nın acil bir eylem planı hazırlaması lazım. Bu iş sadece bölgedeki çiftçilere, üreticilere bırakılamaz. Bununla ilgili alınacak, kapalı mekana gireceği için orada alınacak mekanik tedbirler var, kimyasal tedbirler var. Biyolojik mücadele var, fenomen tuzakları var. Biyolojik mücadelenin bir yöntemi de tüm dünya bununla en çok samuray arısı dediğimiz küçük arı türleriyle baş etti. Onun yumurtalarını enfekte ediyor. Kahverengi kokarcanın yumurtasını enfekte ettiği için gelişimini engelliyor, azaltıyor. Bir mücadele yöntemi yok. Hepsini birden denemeliyiz. Artık bu hayvan kışın bir kapalı yere girecek. Ahıra, arabamıza, kamyonumuza, evimize. Zaten şu anda baş belası olduğu ülkelerde sadece tarım zararlısı olarak tanınmaz kahverengi kokarca. Aynı zamanda kentsel zararlı olarak tanınır. Yani evleri istila eder, iş yerlerini istila eder, marketleri istila eder, insanın yaşam alanını istila eder. Soğuktan kaçacak mekanlar arar kendisine. Bu bize bir fırsat da sağlayabilir.
“GEÇEN SENENİN 5-6 KATI KOKARCADAN BAHSEDİYORUZ”
Tarım Bakanlığı’na buradan önerilerimiz odur. Kapalı mekan mücadelesiyle ilgili çiftçimizin bilinçlendirilmesi, oraya gerekli kimyasal ilaçlar, biyolojik mücadeleyle ilgili gerekli eğitimler, feromon tuzaklarla ilgili eğitimler hemen verilmeli. Ve illa ben çiftçiye böyle bir eğitim verdik diye de yan gelip yatılmamalı. İlçe ilçe, bölge bölgeye bunun takibi yapılmalı. Allah’ın izniyle o zaman başarıya ulaşabiliriz. Yoksa bir daha söylüyorum. Bir sene önce uyarmıştım. Eğer tedbir alınmazsa hazirandan sonra başımıza bela olacak diye eylüle kadar şimdi tekrar uyarıyorum. Geçen senenin beş katı kokarcadan bahsediyoruz. Ve çok daha büyük bir bölgeye yayılmış bir zarardan bahsediyoruz. Tedbir alınmazsa tüm Türkiye’ye yayıldığını maalesef görmüş oluruz.
“TÜM MEKANLARI İSTİLA EDEBİLİRLER”
60’a yakın zarar verdiği tarım ürünü sayabilirim. Tarla tarımından bahçe tarımına. Yani meyveden tarla tarımındaki domatese, bibere, kaysıya, şeftaliye her şeye zarar verecek bir böcek. Çünkü direkt meyve zararlısı bu. Yani yaprağı zararlısı değil. Veyahut da odun zararlısı değil. Bizzat meyveyi hedef alıyor. Çok hızlı gelişiyor. Çok hızlı yumurtluyor. Üç yüze yakın yumurtluyor. Ve onların erginleşmesi de yüksek oranda gerçekleşiyor. O bakımdan sadece fındık, Karadeniz Bölgesi belası değil artık. Artık tüm Türkiye’nin belası. Aynı zamanda kentsel zararlı. Ev konforumuzu, ev hayatımızı, iş yerlerimizi, marketlerimizi de istila edecektir. Tedbir hemen alınmalıdır.”
